Оффшоороос мидшор нь дээр

 

Жижигхэн монголын том улс тѳрчид, оффшоортой нэр холбогдон шинэ, шинэ баримт ар худрагаараа цувуулан шуугиан тарьсаар байна, цаашдаа ч олон чухал мэдээлэл орж ирж олон нийтийг үе үе пааникт орулах нь тодорхой болчихлоо.

 

Одоо бид яах ёстой вэ? Энэ асуултанд бодитой хариулт ѳхийн ѳмнѳ, эхлээд оффшоор юрисдикциудын байдал, яг ѳнѳѳдѳр, тухайлвал дэлхийн голлох гүрнүүд оффшоортой дайн зарласнаас хойшхи хугацаанд ямар хандлагатай байгааг ойлгох ёстой. Дараа нь улс орон дотроо тодорхой арга хэмжээ авбал нэг ажлыг 2 дахин хийхгүй, цаг хожих талаасаа ашигтай юмуу гэж бодож энэ нийтлэлийг тэрлэлээ, болгооно уу!

 

Би урьд нь оффшоорын талаар нэг нийтлэл гаргасан, тэхэд цаг үе ѳѳр байж, цагийн орчин маш түргэн хувьсаж байна. ОФФШООР ДАНСТАНГУУД БОЛ ЭХ ОРНООСОО УРВАГЧИД http://sonin.mn/news/politics- economy/62467 гэх гарчигны тухайд, нилээд хүмүүс дургүйцлээ илэрхийлж байсан. Гэхдээ энэ нь миний ѳгсѳн нэр биш, Английн форум дээр үг хэлсэн нэг эрхмийн үгнээс зээлдчихсэн юм, тэгээд ч ЭХ ОРНООСОО УРВАГЧИД гэдэг нь гагцхүү тѳрийн тангараг ѳргѳсѳн албан тушаалтнуудад л хамаатай шүү гэдгийг нийтлэл дотор задгай хэлчихсэн байгаа. Ерѳѳс, ѳнѳѳгийн хэт улс тѳржсѳн нѳхцѳл байдалд, наад зах нь 2 зүйлийг угт нь тултал сайн ойлгоод авах нь гарцаагүй шаардлага болон орж ирж байх шиг санагдана.

 

1. ОФФШООР гэдэг нийт дүнгээрээ, монголын амьдралд байхын аргагүй, монгол хүнд байж боломгүй муухай үзэгдэл үү? гэвэл үгүй юмаа. Бизнесс эрхлэгчдийн хувьд бол байдаг л нэг данс, татвар тѳлѳлт, нууц хадгалалтын ѳѳрийн гэсэн онцлоготой, банк санхүүгийн тусгай юрисдикцитэй л орчин шүү дээ! Гагцхүү улс тѳрчид, улс орнуудын тѳрийн албан тушаалтнууд, улсаасаа зувчуулсан хѳрѳнгѳ, угаасан мѳнгѳѳ хадгалах "ХУЛГАЙН МѲНГѲНИЙ АВДАР” болгож ашиглаад байгаа нь л түүнтэй тэмцэл явуулах гол учир шалтгаан болчихоод байгaа, асуудлын цѳм нь энэ.

 

Лондоны форумд, улс тѳр тодорхой хэмжээгээр орсон байхыг ч үгүйсгэхгүй, гэхдээ ямар ч байлаа дэлхийгээрээ хамтраад оффшоор бүстэй тэмцэл явуулна аа гээд шийдчихсэн болохоор тэнд данстай улс тѳрчид цагтай уралдаж мѳнгѳ хѳрѳнгѳѳ аврах арга сүвэгчлэх шаардлагатай болж байгаа. Энэ тэмцэлд, монголын Засгийн газар угтах бодлого явуулж тѳрийн их бага албан тушаалтнуудыг оффшоор бүсэд данстай байхыг хориглосон шийдвэр гаргасанд ард түмний сэтгэл нааштай байгаа, шинэ Засгийн газрын гаргасан сайн шийдвэрүүдийн нэг бол гарцаагүй энэ мѳѳн. Харин Засгийхаа энэ шийдвэрийг УИХ хүлээж аваад эрх зүйн орчинг тогтоогоод, хуульчлаад ѳгчих хэрэгтэй юм, цаг биднийг хүлээхгүй.

 

Дэлхийн оффшоортой тэмцэх байгууллагаын зүгээс данс зарцаах ажиллагаа явуулахдаа улс орнууд дотооддоо ямар бодлого шийдвэртэй байгааг харгалзах нь гарцаагүй гэдгийг анзаарах ёстой. Оффшоор бүсэнд хадгалагдаж байгаа монголчуудын мѳнгѳ, хулгай, луйвар, зувчуургын эх сурвалжтай байгаа нь нэн эрсдэлтэй, гэхдээ хэрвээ зарцаалгачихвал хувь хүн хохироод зогсохгүй, Монгол улс боломжоо алдчихаж байна гэсэн үг, асуудалд энэ талаас нь хандмаар байгаа.

 

2. ОФФШООР дансыг хэн ч устгаж, алга болгож чадахгүй гэсэн ойлголт, ялангуяа манайханд байгаа, энэ бол буруу ойлголт. ОФФШООР бүсийг устгана гэж хэн ч шийдээгүй, тийм боломж ч байхгүй, эх үүсвэрийг нь л тодорхой болгох акци явж байгаа шүү дээ.  Дэлхийн форумнаас, oффшоор бүсийг оншоор болгох үзэл баримтлал дэвшүүлсэн, гэтэл тэр нь ч хэрэгжихгүй болох нь нотлогдож байгаа. Харин оффшоор, оншоорын дундуур зайн хувилбар болох мидшоор ( mid-shore) гэсэн ойлголтыг баталгаажуулж,  үндсэндээ эхний ээлжинд зарим зүйл дээр тохиролцоцгоож байх шиг байна.

 

Оффшоорын маш олон бүс реформ хийж мидшоорын зарчимд шилжицгээж байна. Лондоны форумнаас хойшхи оффшоор бүсийн хувь заяаны хандлага гэвэл иймэрхүү байна. Дэлхийн форумнаас, оффшоор бүсүүдэд хандан, юрисдикцидээ ѳѳрчлѳлт оруулах, хѳрѳнгийн эх үүсвэрийг ил гаргах, татварын хѳнгѳлѳлтѳд дифференси тогтоох, цаашид дэлхийн банк, санхүүгийн нэгдмэл зарчмыг мѳрдѳх…зэрэг суурь зарчмыг хѳндсѳн олон асуудлуудыг тулгасан байгаа. Оффшоор бүсүүдийн дийлэнхи нь татварын багц асуудлаас бусдыг хүлээн зѳвшѳѳрч шинэ хувилбар олсон нь энэ мидшоор юм.